Bir anlamıyla ‘Büyük Özgürlük Fermanı’ olarak da bilinen Magna Carta, 1215 yılında İngiltere kralı John tarafından imzalanmış bir İngiliz belgesidir.
Magna Carta Libertatum nedir?
Magna Carta Libertatum, İngiltere kralının yetkilerinin ilk kez kısıtlandığı ve derebeylere bazı haklar tanıyan bir belge niteliğini taşımaktadır. 1215 yılında imzalanan bu belgenin sonuçları anayasal bir düzen ve demokrasinin ilk adımları olarak kabul görmektedir. Belgenin imzalanma süreci papa, kral ve baronlar arasında gerçekleşmiştir.
Magna Carta Libertatum’un imzalanmasının ardından kralın yetkilerinin bir kısmından feragat etmesi, bu sayede hukukun üstünlüğünün ilk kez doğması ve de kralın kanunlara uygun davranması durumu gözetilmiştir.
Magna Carta’nın hazırlanmasına kadar giden süreçte yaşanan olaylar, genellikle tüm İngiliz krallarının yapmış oldukları fetihler sonrasında, kazanmış olduğu iktidarı tek başına yönetmek ve derebeyleri bu iktidarın dışında tutmak olduğundan, bu belgenin imzalanmasına giden süreç her geçen gün daha da hızlanmıştır.
Yaklaşık 150 yılı aşkın süren kral ve baronlar arasında yaşanan çekişmeler, kral John dönemine kadar hiç dinmeden hatta daha da şiddetlenerek devam etmiştir. Sonunda 1214 tarihinde Kral John’un Fransızların yenilgisine uğraması üzerine baronlar harekete geçerek, kralın daha fazla güçlenmesinin önlemek adına 1215 yılında Magna Carta Libertatum’u imzalatmışlardır.
Magna Carta Libertatum Nerede ve Kimler Arasında İmzalanmıştır?
1215 yılında Papa III. innocentius, Kral John ve baronlar tarafından, Salisbury Katedrali’nde Magna Carta Libertatum belgesi imzalanmıştır. Belgenin imzalanmasına kadar giden süreçte Kral John, baronlara karşı oldukça ciddi bir tutum sergilemiş, bu tutum dahilinde birçok kez derebeyler ve Kral arasında yoğun çatışmalar yaşanmış, sonunda da kralın almış olduğu yenilgiyi fırsat bilen derebeyler, kralın yetkilerinin kısıtlandığı belgeyi 1215 tarihinde Kral John’a imzalatmayı başarmışlardır.
Magna Carta Libertatum Önemi, Özellikleri ve Maddeleri
Magna Carta Libertatum, İngiliz Kralı John ve daha sonrasında tahta oturacak krallar üzerine oluşturulmuş bir yazılı belge özelliğindedir. Kralın yetkilerinin kısıtlandığı ve ilk kez hukukun üstünlüğünün tanındığı bu belge, İngiltere tarihinde önemli bir yer tutmaktadır. Magna Carta’nın maddelerine baktığımız zaman, bir maddesinde; hiçbir insanın boş yere, kanıt olmadığı sürece suçlanamayacağı ve yargılanamayacağı ifade edilir. Bunun haricinde her bir özgür vatandaşın adaletten yoksun olmadığı belirtilir. Son olarak ise, hiçbir şey oluşturulan yasalardan üstün değildir, metodu izlenmektedir.
Kaynakça: https://www.hurriyet.com.tr