Sevr antlaşması Osmanlı devleti dayatılan sözde barış antlaşmalarından biridir. Bu antlaşmaya göre Anadolu’da pek çok bölge diğer Avrupalı devletler tarafından paylaşılacaktır. Sevr antlaşması İstanbul hükümeti tarafından imzalanmış ve askıda kalmış bir antlaşma olarak bilinmektedir. Milli mücadelenin doğmasına sebep olarak bilinen Sevr antlaşması önemli maddeler içermektedir.
Sevr Antlaşması Kısaca Özeti
1. Dünya savaşı ittifak ve itilaf devletleri arasında geçmişti. 1. Dünya savaşını kaybeden Osmanlı devleti, savaştan büyük yıkımlarla ayrılmıştı. İtilaf devletleri savaşta kaybeden ittifak devletlerinin her biri için antlaşma yapmak üzere Paris barış konferansında toplandı. Toplanan itilaf devletleri yetkilileri ittifak devletlerinin her biri için özel antlaşma oluşturdu. Osmanlı imparatorluğu için ise Sevr antlaşması oluşturuldu.
Paris barış konferansında yer alan bu antlaşma Osmanlı devletinin çıkarlarına tamamen tersti. Öyle ki antlaşmaya göre Anadolu’nun büyük bir bölümü itilaf devletlerinin eline geçiyordu. Sevr antlaşması İstanbul hükümeti, Fransa, İtalya, İngiltere ve Japonya arasında imzalandı. Antlaşmanın dili ise Fransızca, İtalyanca ve İngilizcedir.
Sevr antlaşması önemli maddeler içeriyordu. Boğazların egemenliğinden, Osmanlı devletinin toprak bütünlüğüne kadar pek çok maddeyi içeren bu antlaşma neticesinde ise milli mücadele başlamıştır. Sevr antlaşmasını kesinlikle reddeden Osmanlı devleti, Mustafa Kemal Atatürk’ün önderliğinde Milli mücadeleyi başlatacaktı. Mustafa Kemal Atatürk Samsun’a çıkarak Sevr antlaşmasını reddederek milli mücadeleyi başlattı. Anadolu’da düzensiz bir ordu olan Kuvay-ı Milliye ordusu kuruldu.
Kuvay-ı Milliye ordusu Sevr antlaşmasını reddetti ve Anadolu’da düşmana karşı büyük bir direniş başlattı. Anadolu’da başlatılan bu direniş neticesinde Sevr antlaşması Osmanlı imparatorluğuna dayatılsa da yalnızca İstanbul hükümeti tarafından imzalandı. Daha sonra ise Sevr antlaşması yerine Lozan antlaşması imzalanacaktı. Sevr antlaşması böylece tarihe karışmış ve askıda kalmış bir antlaşma oldu.
Sevr Antlaşması Tarihi
Sevr antlaşması 10 Ağustos 1920 tarihinde imzalanmış bir antlaşmadır.
Sevr Antlaşması Maddeleri (Şartları)
– İstanbul, Osmanlı devletinin başkenti olarak kalmaya devam edecektir.
– Eğer Osmanlı devleti İtilaf devletlerini sunmuş olduğu Sevr antlaşmasına uymazsa İtilaf devletleri İstanbul’u Osmanlı devletinin elinden alacaktır.
– Batı Anadolu ve Doğu Trakya, Yunanistan’a bırakılacaktır.
– Ege adalarının hepsi Yunanistan’a verilecek.
– Rodos ve 12 Ada ise İtalya devletine bırakılacaktır.
– Osmanlı imparatorluğunun Doğu Anadolu bölgesinde bir Ermeni devleti kurulacaktır.
– Irak ve Musul İngiltere’ye bırakılacaktır.
– Boğazlar bütün devletlere açık bırakılacak. Savaş esnasında dahi savaş gemileri boğazdan geçirilecek. Boğazları kontrol eden bir komisyon kurulacak ve bu komisyonda Türk üye yer alamayacaktır.
– Azınlıklar kendi okullarını açabilecektir.
– Kapitülasyonlar devam edecek.
– Osmanlı imparatorluğu savaş tazminatı ödemeyecektir.
– Batı Anadolu İtalya’ya ait olacaktır.
– Hicaz bağımsız bir devlet olacaktır.
Sevr Antlaşması Önemi
Sevr antlaşması Osmanlı imparatorluğunun bağımsızlığına ve toprak kaybına neden olan bir antlaşmadır. Bu antlaşma aynı zamanda milli mücadeleyi başlatacağından dolayı önemli bir antlaşmadır.
Sevr Antlaşması Özellikleri
– Antlaşmanın dili Fransızca, İngilizce ve İtalyancadır.
– İtilaf devletleri ve Osmanlı imparatorluğunu kapsayan bir antlaşmadır.
Kaynakça: https://www.milliyet.com.tr
