Safiye Sultan: Osmanlı’nın en güçlü kadınları arasında yer alan Safiye Sultan Sofia Bellicui Baffo adıyla 1550’de Venedik’te dünyaya geldi. Çok zengin bir ailesi (babası Leonardo Baffo Korfu adasının Venedik valisiydi) olan Sofia, dönemindeki koşullara göre bir eğitim gördü. 12 yaşında iken Akdeniz’de gemiyle yapılan bir seyahatte Osmanlı korsanları tarafından kaçırıldı. Bir sene sonra pera köle pazarında, Nurbanu Sultan oğlu 3. Murat için bir servet ödeyerek satın aldı.Safiye Sultan’ın Saraya Gelmesi: İki sene boyunca haremde eğitim verilen Sofia’nın adı; saf, arı, duru güzellik anlamında Safiye adı verildi On beş yaşına geldiğinde III. Murad’a sunulan Safiye, güzelliği ile III. Murad’ı kendisine aşık etti.
Safiye Sultan’ın Hasekilik Dönemi:III. Murad tahta geçince, Safiye Sultan baş kadın oldu. Büyüleyici bir güzellik, parlak zekası ile büyük bir nüfuza sahip oldu. yeni Valide Sultan olan Nurbanu Sultan Bu nüfuzu tehdit olarak gördü ve bundan kurtulmak istedi. Mihrimah Sultan, Esmehan Sultan ile Gevherhan Sultan Bu rekabetin öncüleriydi. Safiye Sultan’ın düşmanları onu gözden düşürmek için Sultan Murad’a her gün yeni bir cariye sunuldular. Ancak III. Murad’ın gözü hep en sevdiği Hasekisinde idi.1585 senesinden güçlü kadın düşmanları yoktu, ancak Mihriban Haseki Sultan, Nazperver Haseki Sultan, Şahuban Haseki Sultan, Fahriye Haseki Sultan, Şemsi Ruhsar Haseki Sultan gibi kadın rakipleri hala vardı. Safiye Sultan, İktidar yolunda, önüne çıkan engelleri kaldırma mücadelesi verdi. Safiye Sultan devletin iç işlerine değil dış işlerine de müdahale etmekte idi. Bu manada diğer ülke hükümdarlar ile doğrudan mektuplaşıp, diplomatik ilişkiye girdiği bilinir. Ona, İngiltere Kraliçesi I. Elizabeth 1593’te mücevherlerle işlenmiş bir portre o da kraliçeye gümüş işlemeli elbise ve kemer ile altın işlemeli iki mendil gönderdi. Hediyeleşme işleri, onun valide sultanlığı döneminde de devam etti; kraliçenin sunmuş olduğu bir arabaya karşılık, elbise, kuşak, üç mendil, gümüş işlemeli iki havlu, yakut ve inci ile bezenmiş bir taçla mukabele etti. Valide sultana İngiltere’ nin elçisi Edward Barton’un verdiği hediyeler nedeniyle İstanbul’da yapılan tayinlerde etkin bir rol oynadı. Elbette ki ilişkiler ve hediyeler etkisini gösterip ve Safiye Sultan nerdeyse kraliçenin saraydaki en güçlü destekçisi olacaktı. İngiltere kraliçesi ona, 1599’da süslü bir araba hediye etti ve Safiye Sultan da o zaman için, hiç alışılmadık şekilde bu araba ile İstanbul’da gezdi.
Safiye Sultan’ın Saltanat Hayatı (1583-1604)Safiye Sultan eşi III. Murat’ın padişahlığının ilk yıllarında kayınvalidesi Nurbanu Sultan, kızları Esmehan Sultan ile Gevherhan Sultanla iktidar mücadelesi yapmış.Safiye Sultan’ ın, 1583’da Nurbanu Sultan’ın ölümünden itibaren eşi üzerindeki etkinliği artarak büyük güç kazanmıştır. Safiye Sultan’ın tesiri, oğlu III. Mehmet’in döneminde de devam etti. Hatta Eşi ve oğlunun padişahlıklarında sadrazamların sık sık değişmesinden sorumlu olduğu öne sürülmüştür. Nurbanu Sultan gibi Safiye Sultan’ nında Venedik yanlısı bir politika izlediği ileri sürülür. O da Avrupa ile ilgilenmiş, hatta İngiltere kraliçesi I. Elizabeth’ le mektuplaşmıştır. Safiye Sultan, yurt içi ile yurt dışı işlerini Yahudi asıllı sekreteri (kirası) Esperanza Malchi aracılığıyla yapmıştır. Esperanza Malchi, Safiye Sultan’a yaptığı hizmetlerden ötürü büyük bir servete ulaşmıştır. Bunu çekemeyen yeniçeriler başlattıkları bir ayaklanma Esperanza Malchi’yi 1600 yılında öldürülmüştür. Safiye Sultan’ın iktidarının geleceğini Şehzade Mahmut ve annesi, tehlikeye düşürüyorlardı Bu yüzden gelin ve torunun ortadan kayıp olması gerekiyordu. Safiye Sultan Oğlu III. Mehmed’i doldurarak amacına ulaştı. Şehzade Mahmut 1603 yılında sarayda sessizce boğduruldu. Annesi de sürgün olarak gönderildi. Sultan Mehmet tahta çıkar çıkmaz ilk işi 19 kardeşini boğdurttu. öldürülenlerin çoğu bebek olduğundan. Bu olay Osmanlı tarihinin en kanlı olaylarından biri olmuştur. Bu olaydan sonra, Halkın III. Mehmet’e kin beslediği ve onu sevmediği rivayet edilir.
Safiye Sultan’ın Ölümü:Safiye Sultan, Valide Sultanlığı döneminde çok etkin rol oynadı. III. Murad’ın 1595 yılında vefat etmesi, oğlu III. Mehmed’in tahta geçmesiyle beraber valide sultan olarak devlet içerisindeki yeri daha da güç kazandı. Kocası ve onun vefatından sonra çevresinde bulunan diğer tehlikeler için oğlunu korumaya çalıştı. Gerçekten III. Mehmed’in büyük oğlu Mahmud’un annesinin teşebbüsüyle, tahta geçme planları yaptığını ileri sürerek onun ve annesinin öldürülmesini sağladı. III. Mehmed önemli mevzularda kendisine danışırdı. Nurbanu Valide Sultan günde 2.000 akçe alırken, oğlu onun maaşını günde 3.000 akçe yaptı. Bu maaşı oğlunun ölümünden sonrada gönderildiği Eski Saray’da da kendisine verildi. Devlet adamlarından rüşvet ile hediyeler alıp, memuriyet tayininde başrolü oynadı. Ahali ve memurlar devlet işlerindeki bu etkin faktörünü bildiklerinden işlerini yapabilmek için ona başvururlardı. Safiye Sultan Ocak 1619 yılında eski sarayda bilinmeyen bir nedenle vefat etti. Naaşı İstanbul’da Ayasofya camii’ nin eski vaftizhanesi olan kocası sultan 3. Murat’ın türbesine defnedildi.
Kaynakça : https://www.osmanlipadisahlari.gen.tr
