Yassı Çemen Savaşı Önemi Nedir?
Yassı Çemen Savaşı, Celaleddin Harzemşah’ın bir sonu olarak bilinmekte olan tarihi bir savaştır. Bu savaş kesin olarak Anadolu Selçuklu Devleti’nin bir zafere ulaşmış olduğu savaş olmaktadır. Yassı Çemen Savaşı’na Moğolların etkisi de çok büyüktür. Savaş Anadolu Selçuklu Devleti’nin günümüzdeki Güney Doğu Anadolu bölgesine kadar kontrol etmesine neden olmuştur. Bu nedenle Anadolu Selçuklu Devleti tarafından oldukça değerli topraklar elde edilen bir savaş olmaktadır.
Yassı Çemen Savaşı Kimler Arasında Geçmiştir?
Bu savaş Selçuklu Devleti, Eyyubiler ile karşı karşıya gelen Harzemşahlılar ve de Trabzon imparatorluğunun girmiş bulunduğu bir savaş olmaktadır. Bugün var olan Sivas ili ve Erzincan ili yakınlarında gerçekleşmiştir.
Yassı Çemen Savaşı Tarihi
Sultan Celalettin, Moğollara karşı olarak yapmış olduğu bir savaşı kaybetmişti. Sonrasında Hindistan’a giderek Hindistan Sultanından kendine toprak istemişti. Burada Hindistan sultanı ise Sultan Celalettin’in bu isteğini geri çevirmişti. Hindistan’dan İran’a kadar geçen Sultan Celalettin bu bölgede Sultan Kamil ile Anadolu Selçuklu Devleti’ne bir mektup gönderdi.
Mektubunda ise Moğollara karşı birleşme isteklerini iletti. Anadolu Selçuklu Devleti’nin ise o dönemde başında yer alan I. Aleaddin Keykubat, Sultan Celalettin’in gönderdiği bu mektuba övgüler ile karşılık bir mektup gönderdi. Bu mektuplaşmalar neticesinde ise Moğollara karşı olan bir ittifak kurulacağı düşünülüyor idi. Fakat beklenen olmadı ve Sultan Celalettin aslında stratejik bir hata yapmıştı. Böylece Yassı Çemen Savaşı’nın adımları atılmış oldu.
Yassı Çemen Savaşı Nedenleri
Savaşın genel olarak nedenleri; Harzemşahların Alaaddin Keykubat’a karşı var olan isyancıları yanına çekmek düşüncesi ve Sultan Celaleddin’in Ahlat bölgesini feth etmesi olmaktadır.
Savaşta Harezmşahlar 12. yüzyıl süresince günümüzdeki Türkmenistan, Afganistan ve Özbekistan ülkelerinin topraklarında kuvvetler kazanmış olan İran ve Azerbaycan’ı etki alanında bulunduran Türk devleti idi. 1220 yılında ise Cengiz Han’ın Orta Asya Bölgesine saldırıya geçmesi neticesinde Harezmşahlar Moğol istilası ile karşı karşıya kalmışlardır. Semerkant, Buhara ve de Urgenç kentlerini ellerine geçirmiş olan Moğollar Harzemşah Devleti’ne bir son vermiştir. Harezmşahların başına geçmiş olan Celaleddin Harzemşah ordusu ile beraber Hindistan’a doğru kaçmaya başlamıştır. Ancak onlara yetişmiş olan Moğollar İndus Nehri boylarında karşısında olan Harezmşahları tekrar yenilgiye uğratmışlardır. Bu sefer de Celaleddin Harzemşah en yakın kumandanları ile birlikte Doğu Anadolu Bölgesine doğru yönelmiştir.
1229 senesinde Celaleddin Harezmşah Ahlat kentini tam olarak kuşatmış. 8 ay süren bir kuşatmadan sonra da şehri ele geçirdi ve de yağmaladı. Bu olaylar üzerine de Anadolu Selçuklu Devleti ile karşı karşıya gelen Harezmşahlar arasında yapılacak bir savaş kaçınılmaz hale gelmiştir.
Yassı Çemen Savaşı Gelişmesi
1230 yılında Anadolu Selçuklu Devleti Sultanı olan I. Alaeddin Keykubad, Doğu Anadolu Bölgesi’nde yer alan Harezmşahların üzerine yürümüştür.
İki ordu bugünkü Erzincan ili yakınlarında bulunan Yassı Çemen mevkiinde karşılaşmışlar ve Anadolu Selçuklu Devleti, Harezmşahları çok büyük bir yenilgiye uğratmıştır. Yenilen Celaleddin Harzemşah ise kaçmıştır.
Yassı Çemen Savaşı Sonuçları
Savaşın genel olarak sonuçları;
Harzemşah devleti tam anlamı ile yıkılmış,
Anadolu Selçuklu Devleti topraklarını Tiflis’e kadar genişletmiş,
Anadolu Selçuklu Devleti ile Moğollar karşı karşıya gelmiştir.
Yassı Çemen Savaşı sonucunda Harzemşah Devleti tam olarak yıkılmış ve de Anadolu Selçuklu Devleti, o zamanki sınırlarını Ahlat, Van, Bitlis, Malazgirt ve de Tiflis’e kadar genişletmiştir. Fakat aynı zamanda bu Yassı Çemen Savaşı Harzemşahlıları İç Asya’dan tam olarak koparıp Anadolu’ya sürüklemiş olan Moğollar’la karşı karşıya gelmelerine neden olmuştur. Ayrıca Harzemşahlıların tamamen ortadan kalkması ile birlikte Yassı Çemen Savaşı’ ndan yaklaşık olarak 13 yıl sonra gerçekleşmiş Kösedağ Savaşı’ yla Moğollar Anadolu Bölgesine girip Anadolu Selçuklu Devleti’nin yıkılma süreçlerine girmesine neden olmuştur.
Alaeddin Keykubad, saltanatının zamanında Anadolu Selçuklu Devleti’ni Moğol istilasından ve de zulmünden korumuştur. Alaeddin Keykubad, Kayseri ilinde 1 Haziran 1237 tarihinde vefat etmiş ve yerine İzzeddin Kılıç Arslan’ı kendi veliahtı olarak tayin etmesine rağmen, yerine büyük oğlu olan Gıyaseddin Keyhüsrev tahta geçmiştir.
